Doğanlar Apartmanı için belediyenin hazırladığı deprem raporu ‘tavsiye niteliğinde’ sayıldı

Ege Denizi’nde Seferihisar açıklarında, 30 Ekim 2020’de meydana gelen, 117 kişinin hayatını kaybettiği 6.6 büyüklüğündeki depremde, Bayraklı ilçesindeki Doğanlar Apartmanı’nda 15 kişi yaşamını yitirdi, 12 kişi de yaralandı. Depremin ardından başlatılan soruşturmada, binanın müteahhidi Çetin Doğan ve statik-betonarme proje müellifi Mehmet Sedat Boyacı tutuklandı. Sürveyan gösterilen Gündüz Uysal tutuksuz yargılanırken, yapı fenni mesulü Bedriye Işıldak ise firar etti. Hazırlanan iddianamede sanıklar hakkında, ‘bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olmak’ suçundan 22,5 yıla kadar hapis cezası istemiyle dava açıldı. İzmir 3’üncü Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen davada İstanbul Teknik Üniversitesi’nden istenilen bilirkişi raporunda, proje müellifi Mehmet Sedat Boyacı ve sürveyan Gündüz Uysal’ın tali, müteahhit Çetin Doğan ve yapı fenni mesulü Bedriye Işıldak’ın asli kusurlu olduğu belirtildi. Geçen hazirandaki duruşmada müteahhit Çetin Doğan 18 yıl ve statik-betonarme proje müellifi Mehmet Sedat Boyacı 12 yıl hapis cezasına çarptırılıp, tutukluluk hallerinin devamına karar verildi. Sürveyan Gündüz Uysal 4 yıl 5 ay 10 gün hapis cezasına çarptırıldı. Firari sanık Bedriye Işıldak’ın dosyası ise ayrıldı.

BOYACI TAHLİYE EDİLDİ

Avukatların itirazlarıyla dosya istinafa taşındı. İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 14’üncü Ceza Dairesi, sanıkları yeniden yargılama kararı verdi. Geçen ay 14’üncü Ceza Dairesi’ndeki duruşmada esas hakkında mütalaa açıklandı. Savcı, sanıklar Çetin Doğan ve Gündüz Uysal hakkında temel ceza tayin edilirken uygun bir cezaya hükmedilmesi ve alt sınırdan fazla uzaklaşılması gerektiği gözetilmeden az ceza tayini yapıldığını, Mehmet Sedat Boyacı hakkında ise fazla ceza tayini yapıldığına kanaat getirdi. Esas hakkında mütalaasında Boyacı için tahliye talebinde bulunan savcı, sanıkların ‘bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olmak’ suçundan ayrı ayrı 22’şer yıl 5’er ay hapisle cezalandırılması isteminde bulundu. Duruşmada Mehmet Sedat Boyacı ise yurt dışı çıkış yasağıyla tahliye edildi.

KUSURLARDA İSABETSİZLİK YOK

Geçen 9 Aralık’ta İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 14’üncü Ceza Dairesi’ndeki karar davasında yerel mahkeme tarafından 4 yıl 5 ay 10 gün hapis cezası verilen Gündüz Uysal’ı 7 yıl 9 ay 10 gün hapse çarptırdı. İlk mahkemede 12 yıl hapis cezası alan proje müellifi Mehmet Sedat Boyacı 6 yıl 8 ay, 18 yıl hapis cezası alan binanın müteahhidi Çetin Doğan’ın cezası ise 15 yıla çevrildi. İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 14’üncü Ceza Dairesi, gerekçeli kararını da yazdı. Gerekçeli kararda Doğanlar Apartmanı B Blok’un, projelendirmedeki eksiklikler, malzeme özelliklerindeki yetersizlikler, uygulama ve işçilik hataları, yapım denetimindeki yetersizlik nedeniyle yıkılmış olduğu, yapı betonarme projesinin 1975 Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik’te tarif edilen tasarım kriterlerini tam olarak sağlamadığına vurgu yapıldı. İlk derece mahkemesinin olayın meydana gelmesinde sanıklardan müteahhit Çetin Doğan’ın asli kusurlu, statik proje müellifi inşaat mühendisi Mehmet Sedat Boyacı ile sürveyan inşaat teknikeri Gündüz Uysal’ın tali kusurlu olduklarının kabulünde ise isabetsizlik görülmediğinin altı çizildi.

Sanık avukatlarının, 2018 tarihli Bayraklı Belediyesi Deprem Etüt Merkezi raporunda belirtilen hususlara rağmen bina yönetiminin herhangi bir tedbir almaması ve gerekli araştırmayı yapmaması nedeniyle müvekkillerinin eylemleriyle ölümler arasındaki illiyet bağının kesildiği yönündeki savunmalarına da gerekçeli kararda yanıt verildi. Daire, Durum Tespit Tutanağı başlıklı bina deprem riski değerlendirme raporunun sonuç kısmında ‘Tespiti yapılan risklerin yapı açısından tehlikeli bir durum olup olmadığının netleşmesi için performans analizinin ve zemin etüt çalışmasının yapılması yapınız açısından iyi olacağı düşünülmektedir’ denildiğine vurgu yapıldı. 14’üncü Ceza Dairesi, ilk derece mahkemesinin Bayraklı Belediyesi ile yaptığı yazışmalardan anlaşıldığı üzere bu etüt merkezinin bağlayıcı nitelikte rapor tanzim etme yetkisi olmayıp talep üzerine binalarla ilgili değerlendirmeler yaptığı, düzenlediği raporların bağlayıcılığı olmayıp ‘tavsiye niteliğinde’ olduğunun altını çizdi. Söz konusu raporun sanıkların binanın yapım aşamasındaki ve binanın deprem sırasında yıkımına yol açtığı anlaşılan kusurlarını ortadan kaldırmayacağına kanaat getirildi.

‘BOYACI YÖNÜNDEN ALT SINIRDAN FAZLACA UZAKLAŞILMIŞ’

Daire, sanıklar hakkında adalet ve hakkaniyet kuralları uyarınca cezada orantılılık ilkesi gözetilip alt sınırdan uzaklaşılmak suretiyle ceza tayininin isabetli olduğunun altını çizerken, Çetin Doğan ve Uysal hakkında alt sınırdan yeterince uzaklaşılmadan temel ceza tayini yapıldığını Mehmet Sedat Boyacı yönünden ise alt sınırdan fazlaca uzaklaşılmış olduğunu belirtti. Sanıklar Çetin Doğan ve Mehmet Sedat Boyacı yönünden tayin edilen temel cezanın bilinçli taksiri oluşturan eylemlerin nitelik ve niceliğine göre, yasal ve yeterli gerekçe gösterilmeden maddesi gereğince temel cezanın üst hadden arttırılmış olduğunun altı çizildi.